“Wat dit bedrijf uniek maakt is dat het helemaal óns bedrijf is. En dat we hier – met de ervaringen die we in de afgelopen dertig jaar hebben opgedaan – kunnen uitvoeren wat we aan ideeën hebben gekregen. Alle dingen die we op andere plekken goed hebben zien gaan en dingen waarvan we altijd hebben gedacht: dat zou toch echt anders moeten. Niet alles lukt natuurlijk in één keer, maar het is wel heel gaaf dat je zelf overal verantwoordelijk voor bent: alles wat fout gaat kan je meer één iemand verwijten – jezelf.”
Biologisch dynamische kaasfabriek op Terschelling
We hebben elkaar leren kennen op Terschelling. Daar werkten we als 17-jarigen allebei voor de Waddenvereniging. En de ultieme manier om op Terschelling te blijven – dat vonden we natuurlijk een heel goed idee – was om te gaan werken bij de biologisch dynamische kaasfabriek. Biologisch dynamische landbouw en natuurvoeding waren ons niet helemaal vreemd, maar kaas was toen wel nieuw voor ons. Daar hebben we samen gewerkt en daar heb ik, Yuri, kaas leren maken. Uiteindelijk ging de fabriek helaas failliet. Toen zijn we nog wel een paar jaar op Terschelling gebleven, maar uiteindelijk – toen ons eerste kind op komst was – zijn we daar toch weggegaan.
Eigen kaasmakerij op Loverendale Ter Linde
Na een tussenstop in Noord-Brabant zijn we een kaasmakerij begonnen in Zeeland, op Loverendale Ter Linde: het oudste biodynamische bedrijf ter wereld. Sinds 1927 zijn ze al actief en wij startten er onze kaasmakerij in de jaren ’90.
De biologisch dynamische landbouwmethode is ontwikkeld door Rudolf Steiner – de grondlegger van de antroposofie. Hij heeft in 1924 een cursus gegeven voor landbouwers over hoe landbouw zou moeten plaatsvinden in zijn optiek. Daar is de biologisch dynamische landbouw uit ontstaan. Vlak daarna is die boerderij in Zeeland op die manier gaan werken.
Biologisch-dynamische handel
Na zo’n acht jaar op Loverendale Ter Linde ben ik (Yuri) in de biologisch dynamische handel gaan werken. Naast onze eigen productie heb ik toen een kaasexport bedrijf opgebouwd. Dat hebben we na verloop van tijd over laten nemen door een groothandel die ook voornamelijk met biologisch dynamische producten bezig was. Voor die groothandel ben ik toen ook gaan werken.
Kennis van handel en productie
Na een tijd bij de groothandel te hebben gewerkt, hebben we een kaasmakerij opgestart op de Heerlijkheid Mariënwaerdt, een groot biologisch landgoed op de Betuwe. Dat hebben we een aantal jaar gedaan en vervolgens ben ik weer terug in de handel gegaan. Dat heb ik de laatste acht jaar gedaan voordat we hier in Drenthe begonnen. In de tussentijd waren onze kinderen uit huis, zaten we in het midden van het land, reed ik elke dag naar Amsterdam heen-en-weer voor mijn werk – wat heel erg leuk was, maar niet zo duurzaam.
Terug naar het Noorden
We wilden beide heel graag weer terug naar het Noorden. Niet per se naar Terschelling, maar wel naar het Noorden. En gelijk daarna kwam de gedachte: ik zou toch ook wel zelf weer wat willen gaan doen, een eigen productiebedrijf runnen.
In de handel ben je heel erg afhankelijk van leveranciers. En dat is het minst erge, want dat kunnen hele leuke samenwerkingen worden. Maar je bent vooral heel erg afhankelijk van je klanten, de winkeliers. En zeker omdat het landschap de afgelopen jaren helemaal is veranderd; het zijn namelijk allemaal franchise organisaties geworden. Daarmee is ook het directe contact dat je met winkelondernemers hebt heel anders geworden: die ondernemers zijn er namelijk bijna niet meer, het zijn voornamelijk bedrijfsleiders geworden. Het assortiment wordt op een hoofdkantoor vastgesteld en daaruit kon ik steeds minder bevrediging halen.
Van Yogarde verkopen naar Yogarde maken
Wij verkochten bij het bedrijf waar ik toen werkte de Yogarde. En we kregen via-via te horen dat die ondernemer een opvolger zocht. Toen zijn we gaan onderzoeken of dat kon lukken. Dat heeft er – na voorbereiding van zeker anderhalf jaar – voor gezorgd dat we per 1 oktober 2017 Drentse Aa Zuivel hebben overgenomen. Dat was op dat moment een sterk regionaal georiënteerd bedrijf in Rolde, dat van oorsprong de melk verwerkte van één veehouder, die ook in het gebied de Drentsche Aa zat. Die veehouder was inmiddels gestopt, dus de melk kwam nu uit de Drents-Groningse regio.
De afzet vond voor een heel groot gedeelte plaats naar winkels direct in de buurt. Dat hebben we omgevormd om de overname mogelijk te maken. Toen hebben we ervoor gekozen om de Drentse Aa-producten landelijk in natuurvoedingswinkels te gaan verkopen. Daar zijn de groothandels – die ik allemaal goed en persoonlijk kende – in meegegaan. En we hebben de directe regionale afzet door anderen laten doen, zodat we tijd en energie konden steken in een efficiënt ambachtelijk productieproces. Op die manier konden we de eerste twee tot drie jaar de productie laten groeien, verdriedubbelen zelfs.
En die groei heeft ervoor gezorgd dat we in augustus 2020 deze nieuwe locatie in Tweede Exloërmond konden kopen.